Wetenschapsgeschiedenis

 
 

De afgelopen tijd ben ik me - naast kunstgeschiedenis - steeds meer gaan verdiepen in wetenschapsgeschiedenis. Hiermee bedoel ik de verhalen die er te vertellen zijn over de achtergronden van verschillende soorten wetenschap. Welke wetenschappers hebben wat ontdekt? Wat weten we wel? En vooral wat nog niet? Wetenschap op een luchtige manier verteld. Niet saai. Maar onderhoudend. In de trant van “ De Wereld Draait Door University” maar dan lokaal gegeven en makkelijker te volgen. Deze kleine cursus is opgebouwd uit zes lessen. In elke les staat een vraag centraal die me bezighoudt.


We behandelen zes gebieden van de “grote grenzen van de wetenschap”. Op een reis van heel groot naar heel klein komen we met de volgende wetenschappen in aanraking:

  1. Heelal - Astronomie - hoe is het heelal ontstaan en waaruit bestaat het

  2. Aarde - Geologie - hoe is de aarde en haar atmosfeer opgebouwd

  3. Groep - Sociale Studies - hoe werken groepen mensen (economie, sociologie, politicologie)

  4. Mens - Psychologie - hoe werkt het brein en waarom doen we wat we doen

  5. Voeding - Voedingsleer - welke voedingsstoffen heeft ons lichaam nodig

  6. Cel - Biologie - hoe werken levende organismes (inclusief medische wetenschap)

  7. Molecuul - Scheikunde - hoe werken moleculaire verbindingen

  8. Atoom - waaruit bestaat materie en kracht (atomen en deeltjes)

  9. Getal - Wiskunde - kunnen we theorie rekenkundig bewijzen als basistaal van wetenschap


Ik heb hieruit zes onderwerpen gekozen: Heelal, Aarde, Mens, Voeding, Cel, Atoom. Ik ga niet in op sociale studies en wiskunde. Ik ga ook niet diepgaand in op de grenzen van de medische wetenschap. Scheikunde komt slechts kort aan bod. Ik heb het tot zes lessen willen beperken.


De openstaande wetenschappelijke vragen in de cursus zijn:


Les 1 - Hoe ontstaat iets uit niets (het heelal, inleiding in astronomie)

Les 2 - Hoe bestaat het dat we er zijn (de aarde, inleiding in geologie)

Les 3 - Hoe ontstaat leven? (wat is leven, inleiding in biologie)

Les 4 - Waaruit bestaat de tastbare wereld? (moleculen en atomen, inleiding in  natuurkunde)

Les 5 - Hoe werkt het brein (hersenen en hormonen, inleiding in neurowetenschap)

Les 6 - Wat is gezond, hoe werkt onze spijsvertering en welke stoffen hebben we nodig


We zoeken daarbij de grenzen op van de huidige kennis. Op zoek naar nog onontdekte gebieden. Zodat er - net zoals bij kunstgeschiedenis - een wetenschappelijke maar ook een onontgonnen kant overblijft. Er blijft nog heel wat te raden over. De cursus is daarmee een bundeling van zes ontdekkingsreizen. Zes gebieden waar de wetenschap nog niet het volledige antwoord op heeft. Hoe is het heelal ontstaan. Hoe veilig is de aarde. Wat is leven. Uit welke deeltjes bestaan we. Hoe denken we. En wat zouden we moeten eten om gezond te blijven.


De cursus werd eerder gegeven in het voorjaar van 2016. Er is geen voorkennis vereist. Er is een volledig nieuwe cursusmap met veel afbeeldingen gemaakt waarin alle informatie die behandeld wordt beschreven staat.


 

‘Weten is Zien’